|
Do chịu ảnh hưởng tư tưởng luân hồi của đạo Phật, ngoài cuộc sống hiện tại người Huế còn hướng đến một thế giới tâm linh. Hai thế giới này có mối quan hệ với nhau biểu hiện qua tục thờ cúng. Hiếm có nơi nào mà việc thờ cúng được coi trọng như ở Huế.
Thờ cúng thờ Phật, tổ tiên
Hầu hết gia đình người Huế đều đặt bàn thờ tổ tiên và bàn thờ Phật ngay gian giữa nhà chính. Bàn thờ Phật đặt ở phía trước, thờ Phật Thích Ca hoặc Quan Thế Âm. Ngay sau đó là bàn thờ tổ tiên, thờ những người đã khuất trong dòng họ nội. Thông thường con trai trưởng là người có trọng trách chăm lo việc thờ phụng và thừa kế tài sản chính trong gia đình. Người vợ có trách nhiệm mua sắm đồ cúng thật tươm tất. Hàng năm, các đám giỗ diễn ra khá linh đình, bà con họ hàng đến dự khá đông đủ.
Thờ cúng thầnThổ Địa
Với quan niệm, trên mảnh đất nơi nhà mình đang sống luôn có thần Thổ Địa trấn giữ. Nên hàng năm, cứ vào tháng hai và tháng tám Âm lịch người Huế lại bày mâm cúng thần Thổ Địa (hay còn gọi là cúng Đất). Trong nghi lễ cúng, bàn thờ được đặt trước hiên nhà gồm có bàn thượng và bàn hạ. Bàn thượng dành cho vị Thổ thần, bàn hạ dành cho các vong linh và âm hồn. Lễ vật gồm áo quần, hài lọng, vàng bạc bằng giấy, hoa quả, cau trầu, rượu, xôi, chè, cua, trứng và các món ăn dân giã khác.
Cúng Âm hồn
Sự kiện thất thủ kinh đô ngày 23 tháng 5 năm Ất Dậu (5.7.1885) khiến kinh thành Huế chìm trong bể máu. Để tưởng nhớ những người vô tội đã ngã xuống, người dân Huế đã tổ chức cúng tế hằng năm gọi là cúng Âm hồn. Ngoài lễ tế được tổ chức trang trọng ở đàn Âm Hồn (ngã tư đường Mai Thúc Loan và Lê Thánh Tôn, gần cửa chính Đông), trong mỗi gia đình, các đoàn thể, tổ chức, tập thể…đều tiến hành cúng tế. Tập tục cúng âm hồn là một mỹ tục thắm đượm tình nhân đạo. Đây là một lễ hội mang đậm màu sắc dân gian, đồng thời còn là một nét văn hoá đẹp của người dân Huế.
Thờ Táo quân
Dân gian quan niệm rằng: Táo quân là vị thần theo dõi mọi sinh hoạt trong gia đình và có khả năng đem lại sự sung túc, bình yên cho gia đình đó. Vào ngày 23 tháng chạp hằng năm, các gia đình tiến hành lễ cúng đưa ông Táo về trời.
Ngoài ra, nhiều phụ nữ tuổi trung niên còn đặt trang thờ bổn mạng, gọi là trang Bà. Những gia đình làm nghề buôn bán có trang thờ thần Tài đặt dưới đất.
Trong gia đình người Huế việc được thờ cúng được truyền từ đời này sang đời khác thành nét văn hoá tốt đẹp. Đây chính là một yếu tố khiến người Huế sống thanh thản, ung dung tự tại.
|
VĂN HOÁ – XÃ HỘI
