Để ngày Tết có được niềm vui trọn vẹn, bên cạnh sự sum vầy của các thành viên gia đình, không thể thiếu cành hoa chậu cảnh. Nếu hoa mai là sự lựa chọn của các gia đình phương Nam, hoa đào là phương Bắc, Huế là sự giao thoa của hai miền, nhưng sự lựa chọn số một vẫn là hoa mai. Hiện nay, nhiều gia đình Huế không những chọn hoa mai chưng ngày Tết mà còn có thêm hoa đào, hoa cúc, quật… Tuy nhiên, để chọn được cây mai, cành đào… vừa ý không phải ai cũng có kinh nghiệm. Trong khi đó, thị trường hoa, cây cảnh rất đa dang, phong phú chủng loại, kích cở và dáng thế.
Sau đây, bài viết chia sẻ một số kinh nghiệm chọn mai, đào, cúc và quật để chưng ngày Tết.

1. Chọn hoa mai

Hoa mai có nhiều giống như tứ quý mai, hồng diệp mai, bạch mai, chi mai, hoàng mai. . . nhưng phổ biến và được lựa chọn của người Huế là chậu hoàng mai năm cánh. Chậu hoàng mai đẹp có tán cân đối, cành xum xuê được sắp xếp theo cung bậc; hoa điểm đều các cành, nụ to tròn cuốn ngắn nhiều lứa tuổi; cánh dày, khép kín, sắc thắm, hương thơm dịu; búp chồi mập, điểm lộc non; dáng thế thể hiện kiêu kỳ, vững chãi và cổ lão; sức sống mãnh liệt, không sâu bệnh trong bộ đôn chậu đẹp, hợp lý và đặc biệt là hoa phải nở tập trung vào ngày 3 Tết. Màu vàng thắm rực rỡ của hoa mai đem lại  sự may mắn, sung túc, tài lộc và cảm giác ấm cúng cho gia đình. Một số điều cần lưu ý khi chọn chậu hoàng mai:

Thứ nhất, chọn chậu mai có cây và chậu cân đối hài hòa, kích cở phù hợp với không gian trưng bày của gia đình.

Thứ hai, tán cân đối có dạng hình tháp thuận, cành phân bố đều thông thoáng, không chồng chéo lên nhau, cắt thân che bộ rể – đế. Cành có kích thước nhỏ và khoảng cách giữa hai cành liên tiếp ngắn dần theo hướng từ gốc đến ngọn. Không nên chọn những chậu mai bị gãy hoặc không có đọt chủ.

Thứ ba, chọn cây có nụ to, tròn, cuốn ngắn, có nhiều nụ con/nụ hoa cái, nhiều lứa tuổi, mỗi lứa nụ cách nhau vài ngày tuổi và sẽ trổ đúng Tết. Nụ hoa có sự phân bố đều trên tất cả cành và ngọn. Nếu ngày 28-29 Tết, cây đã có hoa trổ, chọn cây hoa nở tươi, cánh dày, khép chồng cánh nhau, khoe sắc thắm, có tỷ lệ hoa trổ 5-10% và điểm lộc non. Không nhất thiết phải chọn cây có nhiều hoa và nụ.

Thứ tư, Chọn cây mai có sức sống mạnh khỏe, không bị sâu bệnh thể hiện qua màu sắc sáng của da, búp chồi ngọn to, mập xanh sáng và đang điểm lộc.

Thứ năm, cây có dáng thế thể hiện kiêu kỳ, vững chãi, cổ lão và đã sống ổn định trong bộ đôn – chậu đẹp, hợp lý.

2. Chọn hoa đào

Nếu như mai vàng là sắc xuân của miền Nam, hoàng mai huế là cốt cách người huế, thì hoa đào là tiếng xuân của xứ Bắc. Mỗi độ xuân về hoa đào hồng thắm nở rộ nổi bật giữa các loài hoa và nó đã trở thành biểu tượng của ngày Tết. Khi Tết đến, dù là kẻ giàu sang hay người bình dân đều dành thời gian chọn những cành đào đẹp nhất để đón mùa xuân về. Hoa đào chưng trong ngày Tết có thể chọn cành đẹp hoặc là cả cây.  Hoa đào có nhiều giống đào Nhật Tân – đào bích, đào phai, đào bạch, đào thất thốn, trong đó đào Nhật Tân có hoa màu hồng thẫm được ưa chuộng nhất. Một số điều cần lưu ý khi chọn hoa đào:

Thứ nhất,  chọn cành hay cây đào có tán tròn đều, cân đối, nhánh, dăm ngắn và phân bố đều xuất phát từ một thân chính. kích cỡ phù hợp với không gian trưng bày trong nhà.

Thứ hai, có nhiều nụ hoa to mập. Cần lưu ý tránh chọn mua những cành hoặc cây đào có nu giả được dính bằng keo. Đào cây nở chậm hơn đào cành nên phải chọn cây có nhiều hoa nở vào lúc ngày giáp Tết.

Thứ ba, cần xử lý trước lúc trưng bày đối với cành đào, dùng lửa đốt gốc cành ở vị trí lát cắt trước khi cắm vào bình và sử dụng nước sạch có bổ sung vitamin B1 và delt-K để cắm cành giúp hoa nở đẹp hơn.

3. Chọn hoa cúc

Ngày Tết, người Huế thường chọn chậu hoa cúc vàng để chưng, đó là biểu tượng của sự sống, tăng phúc lộc cũng như sự hoan hỉ đến nhà trong năm mới. Hoa cúc trồng chậu phổ biến là các giống thuộc nhóm pha lê và đại đóa. Nên chọn chậu cúc như sau:

Thứ nhất, Chọn chậu cúc cao cân đối, hoa kết tạo hình mâm xôi đều, hoa lớn tập trung đỉnh và nhỏ dần trong ra ngoài. Nếu chọn hai chậu thì phải tương đồng nhau.

Thứ hai, Chọn chậu có hoa to, tươi và khoe sắc. Không chọn mua những chậu hoa bi gãy nụ và ngọn.

Thứ ba, bộ lá tươi, xanh mướt từ gốc đến ngọn, không sâu bệnh, không vết dư lượng BVTV.

4. Chọn quất

Cây quất tượng trưng cho sự thu hoạch và cũng là một khởi đầu tốt đẹp. Vì thế, chọn cây quả vàng xum xuê, lá xanh tốt với mong muốn khởi đầu một năm mới tốt đẹp, giúp gia tăng tiền tài và vận may cho các thành viên trong gia đình. Cách chọn chậu quất như sau:

Thứ nhất, Chọn cây có dáng đẹp tự nhiên, cân đối, không gò ép, gốc cứng cáp, mạnh mẽ.

Thứ hai, Chọn cây có bộ quả to tròn, căng bóng, phân bố đều từ gốc đến ngọn. Trong cây có quả chin mọng 80-90%, quả xanh và quả nhỏ 5-10%, có điểm hoa và lộc non. Lứu ý, kiểm tra xem quả có được gắn bổ sung bằng keo dính hay không.

Thứ ba, Bộ lá quất dày, phẳng, xanh bóng mượt và không quá rậm rạp.

                                                                                                                                                                        Hồ Thành