Ngày đưa tin 13/11/2008

Từ chỗ chuyên canh lúa, Hợp tác xã (HTX) nông nghiệp Phú Lương 1 (xã Phú Lương, huyện Phú Vang) đã vươn lên thành một HTX đi đầu về làm nấm. Sản phẩm HTX làm ra đã tỏa đi các thị trường từ Đà Nẵng đến Hà Nội,…và đang hướng đến mục tiêu xuất khẩu ra nước ngoài.

Giấc mộng làm nấm và chiến lược… mua chất xám

Tình cờ đọc trên báo Nông nghiệp tin có cơ sở giàu lên nhờ làm nấm, Chủ nhiệm HTX Phú Lương 1 – Nguyễn Thụ quyết tâm biến giấc mộng làm nấm của mình thành hiện thực. Đầu tiên, ông tự bỏ tiền túi để đi học làm nấm trong hai năm liền. Hồi đó, mọi người thấy ông lui cui với các công đoạn làm nấm, với than củi nên đặt cho ông biệt danh “Thụ khói lửa”. Bị thất bại, không nản chí, ông Thụ quyết định phải tiếp tục đi học và cử thêm 6 người nữa trong HTX cùng đi học làm nấm ở Viện di truyền Hà Nội. Nhưng dường như ông trời vẫn còn muốn thử thách nên thành công vẫn chưa đến với ông. HTX lại cử 2 người nữa đi học ở Đà Nẵng, nhưng oái ăm thay, học xong về thực hành nấm vẫn không nên. Đến nước này thì ông Thụ quyết định phải thực hiện chiến lược…mua chất xám bằng cách mời “thầy” về dạy công nghệ làm nấm ngay tại HTX. Và chiến lược này đã đem lại thành công cho Phú Lương 1. “Đó là vào mùng 4 tết năm 2006, chúng tôi đã nghiệm thu nấm thành công”, ông Thụ nhớ lại. Vậy là sau hơn 10 năm, HTX đã lĩnh hội được công nghệ làm nấm và làm thành công các loại nấm linh chi, nấm rơm, nấm sò, nấm sò đùi gà, mộc nhĩ. Sau thành công này, HTX mua máy sấy thủ công (máy sấy nóng) về sấy nấm nhưng loại máy này vừa tốn nhiều điện, vừa làm mất màu và mất giá trị dinh dưỡng của nấm, đã vậy nấm sấy xong còn hôi màu nắng. Đang bế tắc với khâu sấy nấm thì một cơ duyên lại đến với HTX.

Cơ duyên với chiếc máy sấy lạnh

“Một lần Sở Khoa học và Công nghệ (KHCN) tỉnh về kiểm tra thấy mình làm thủ công, chất lượng nấm xấu quá nên Sở đã quyết định đầu tư cho HTX máy sấy lạnh (hệ thống thiết bị sấy bằng công nghệ bơm nhiệt trong sấy lạnh – PV) để giữ giá trị của nấm và có vậy mới xuất khẩu nấm ra nước ngoài được”, ông Thụ kể. Chiếc máy này được Sở KHCN đặt làm tại thành phố Hồ Chí Minh với giá 196 triệu đồng, Sở hỗ trợ 136 triệu, HTX trả 60 triệu đồng. Ưu điểm nổi trội của máy sấy lạnh là nâng cao giá trị của nấm, nấm được diệt khuẩn hoàn toàn và khi sấy xong không bị mất màu nên rất an toàn vệ sinh thực phẩm, đồng thời không bị mất chất dinh dưỡng”. Nói đoạn, ông Thụ đưa nấm sấy bằng máy sấy lạnh và sấy nóng lên cho chúng tôi so sánh. Quả thật, có áp dụng tiến bộ khoa học có khác, nấm sấy lạnh màu đẹp hơn hẳn. Không chỉ giữ được giá trị, máy sấy lạnh còn giúp HTX tiết kiệm khá nhiều chi phí sản xuất do chỉ tốn 1/3 tiền điện so với máy sấy nóng. “Chúng tôi đã thử sấy một mẻ 40 cân nấm rơm chỉ mất 10 giờ đồng hồ trong khi máy sấy nóng phải trên 20 giờ. Một mẻ nấm linh chi 20 cân mất có 7 giờ thay vì 20 giờ. Mỗi giờ điện tốn 5.000 đồng, thử nhân lên sẽ thấy rõ ràng loại máy mới này giảm được rất nhiều tiền điện”, chủ nhiệm Thụ hào hứng nói về lợi ích của chiếc máy sấy lạnh.

Hướng đến mục tiêu: toàn xã làm nấm

Tiếng lành đồn xa, nguồn hàng HTX làm ra không kịp để cung cấp cho thị trường. Nhiều bạn hàng từ Đà Nẵng đến Hà Nội đã về tận nơi để lấy hàng và mỗi lần lấy với số lượng lên đến cả tạ nấm. Riêng tại tỉnh nhà, HTX cũng là bạn hàng thường xuyên của các nhà thuốc bắc nổi tiếng như Ngô Quý Thích, bệnh viện Y học cổ truyền,…Đã có bạn hàng Nhật  Bản, Hà Lan đến đặt vấn đề mua hàng, nhưng HTX còn sản xuất manh mún nên chưa đủ hàng cung cấp. “Muốn mở rộng nhà xưởng sản xuất cần rất nhiều vốn. Nếu có 200 triệu nữa chúng tôi sẽ mở rộng thêm một mô hình như vậy nữa. Hướng tương lai mình sẽ thành lập HTX nấm tách riêng HTX nông nghiệp mà nguồn vốn do những hộ làm nấm góp để phát triển mạnh về làm nấm và vươn ra thị trường trong, ngoài nước. HTX cũng sẽ là đưa nấm về cho các hộ trong toàn xã làm để mở rộng thành làng nghề, đồng thời tăng thu nhập cho bà con nông dân và đảm bảo nguồn hàng cung cấp cho thị trường. Điều này cũng phù hợp với định hướng của xã Phú Lương và huyện Phú Vang”, ông Thụ lạc quan nói. Để đảm bảo thương hiệu của mình, HTX nông nghiệp Phú Lương 1 đã đăng ký thương hiệu nấm linh chi và nấm các loại HTX Phú Lương 1 và đã được công nhận. Đây là tiền đề vững chắc để HTX xây dựng và bảo vệ uy tín của mình trên đường vươn lên xuất khẩu nấm ra nước ngoài và đưa tham vọng “cả xã làm nấm” trở thành hiện thực.

Hiện mỗi năm HTX làm được 5.000 tấn nấm rơm, 1 tấn nấm sò, sò đùi gà, 1 tạ nấm linh chi,…Hàng năm, HTX giải quyết việc làm cho 10-15 lao động thường xuyên, lúc cao điểm lên đến 30 người với mức lương 1-1,2 triệu đồng/tháng. Toàn xã có 1.200 hộ trong đó có 630 hộ chuyên làm nấm và riêng HTX đã có 230 hộ. Doanh thu tổng thể của HTX 2,3 tỷ đồng/năm, trừ chi phí sản xuất mỗi năm HTX cũng lãi trên 200 triệu đồng từ nấm.

Tùng Chi