Đáp: Ủ phân chuồng là biện pháp cần thiết trước khi bón đồng ruộng. Bởi vì trong phân chuồng tươi còn có nhiều hạt cỏ dại, nhiều kén nhộng côn trùng, nhiều bảo tử, ngủ nghỉ của nấm, xạ khuẩn, vi khuẩn và tuyến trùng gây bệnh. Ủ phân vừa có tác dụng sử dụng nhiệt độ tương đối cao trong quá trình phân huỷ chất hữu cơ để tiêu diệt hạt cỏ dại và mầm mống côn trùng, bệnh cây vừa thúc đẩy quá trình phân huỷ chất hữu cơ, đẩy nhanh quá trình khoáng hoá để khi bón vào đất phân hữu cơ có thể nhanh chóng cung cấp chất dinh dưỡng cho cây. Có 3 phương pháp ủ phân cơ bản, tùy theo điều kiện để áp dụng cho hiệu quả:
1. Ủ nóng : Khi lấy phân ra khỏi chuồng để ủ, phân được xếp thành từng lớp ở nơi có nền không thấm nước, nhưng không được nén. Sau đó tưới nước phân lên, giữ độ ẩm trong đống phân 60 – 70%. Có thể trộn thêm 1% vôi bột (tính theo khối lượng) trong trường hợp phân có nhiều chất độn. Trộn thêm 1 – 2% supe lân để giữ đạm. Sau đó trát bùn bao phủ bên ngoài đống phân. Hàng ngày tưới nước phân lên đống phân.
Sau 4 – 6 ngày, nhiệt độ trong đống phân có thể lên đến 60oC. Các loài vi sinh vật phân giải chất hữu cơ phát triển nhanh và mạnh. Các loài vi sinh vật háo khí chiếm ưu thế. Do tập đoàn vi sinh vật hoạt động mạnh cho nên nhiệt độ trong đống phân tăng nhanh và đạt mức cao. Để đảm bảo cho các loài vi sinh vật háo khí hoạt động tốt cần giữ cho đống phân tơi, xốp, thoáng.
Phương pháp ủ nóng có tác dụng tốt trong việc tiêu diệt các hạt cỏ dại, loại trừ các mầm mống sâu bệnh. Thời gian ủ tương đối ngắn. Chỉ 30 – 40 ngày là ủ xong, phân ủ có thể đem sử dụng. Tuy vậy, phương pháp này có nhược điểm là để mất nhiều đạm.
2. Ủ nguội : Phân được lấy ra khỏi chuồng, xếp thành lớp và nén chặt. Trên mỗi lớp phân chuống rắc 2% phân lân. Sau đó ủ đất bột hoặc đất bùn khô đập nhỏ, rồi nén chặt. Thường đống phân được xếp với chiều rộng 2 – 3 m, chiều dài tuỳ thuộc vào chiều dài nền đất. Các lớp phân được xếp lần lượt cho đến độ cao 1,5 – 2 m. Sau đó trát bùn phủ bên ngoài.
Do bị nén chặt cho nên bên trong đống phân thiếu oxy, môi trưởng trở nên yếm khí, khí cacbonic trong đống phân tăng. Vi sinh vật hoạt động chậm, bởi vậy nhiệt độ trong đống phân không tăng cao và chỉ ở mức 30 – 35oC. Đạm trong đống phân chủ yếu ở dạng amôn cacbonat, là dạng khó phân huỷ thành amôniăc, nên lượng đạm bị mất giảm đi nhiều.
Theo phương pháp này, thời gian ủ phân phải kéo dài 5 – 6 tháng phân ủ mới dùng được. Nhưng phân có chất lượng tốt hơn ủ nóng.
3. Ủ nóng trước, nguội sau : Phân chuồng lấy ra xếp thành lớp không nén chặt ngay. Để như vậy cho vi sinh vật hoạt động mạnh trong 5 – 6 ngày. Khi nhiệt độ đạt 50 – 60oC tiến hành nén chặt để chuyển đống phân sang trạng thái yếm khí.
Sau khi nén chặt lại xếp lớp phân chuồng khác lên, không nén chặt. Để 5 – 6 ngày cho vi sinh vật hoạt động. Khi đạt đến nhiệt độ 50 – 60oC lại nén chặt.
Cứ như vậy cho đến khi đạt được độ cao cần thiết thì trát bùn phủ chung quanh đống phân. Quá trình chuyển hoá trong đống phân diễn ra như sau: ủ nóng cho phân bắt đầu ngấu, sau đó chuyển sang ủ nguội bằng cách nén chặt lớp phân để giữ cho đạm không bị mất.
Để thúc đẩy cho phân chóng ngấu ở giai đoạn ủ nóng, người ta dùng một số phân khác làm men như phân bắc, phân tằm, phân gà, vịt… Phân men được cho thêm vào lớp phân khi chưa bị nén chặt. Ủ phân theo cách này có thể rút ngắn được thời gian so với cách ủ nguội, nhưng phải có thời gian dài hơn cách ủ nóng.
Tuỳ theo thời gian có nhu cầu sử dụng phân mà áp dụng phương pháp ủ phân thích hợp để vừa đảm bảo có phân dùng đúng lúc vừa đảm bảo được chất lượng phân.
Ngoài ra, có thể sử dụng các loại chế phẩm sinh học như Micromix – 3; fito biomix,… để rút ngắn thời gian ủ và nâng cao hiệu quả.
Phương Thảo – Hồ Thành
- Hỏi: Trong qúa trình sử dụng và vận hành hầm biogas cần lưu ý gì khi nạp nguyên liệu và cách tiến hành nạp nguyên liệu để phát huy hiệu quả? (nongdanhue, 24/09/2014)
- Hỏi: làm thế nào để phòng cháy nổ và ngạt trong qúa trình sử dụng hầm biogas? (Đình Vy, 22/09/2014)
- Xin hỏi: Cách tiến hành ủ rơm bằng phân u rê để làm thức ăn cho trâu bò như thế nao? (Van Hinh, 20/09/2014)
- Hỏi: Cách tri bệnh nấm trái trên cây ớt ? (Vu van Tuyen, 17/09/2014)
- Tôi đang trồng hoa cúc chậu bán tết, mong được tư vấn về kỹ thuật trồng, chăm sóc, bón phân và phòng trừ sâu bệnh hại Hoa cúc thường gặp ở Thừa Thiên Huế. xin cám ơn (Pham Hà, 16/09/2014)
- Hoi:Tôi đang trồng hoa cúc chậu bán tết vụ đầu tiên, hoa cúc là đối tương cây trồng có rất nhiều loại sâu bệnh hại, xin tư vấn giúp biện pháp phòng ngừa sâu bệnh hai hoa cúc hiệu quả trong vụ trồng này? (Phan vinh, 14/09/2014)
- Xin hỏi: Chuối tiêu hồng là giống như thế nào, kỹ thuật trồng và chăm sóc cây chuối tiêu hồng? xin cam ơn. (Trang – Quảng Phước, 14/09/2014)
- Em rất thích hoa hồng và nhà em cũng có trồng một ít hoa hồng đem từ đà lạt về, em muốn nhân giống để trồng, vậy làm thế nào để nhân được giống hoa hồng từ các cây hoa em đang trồng?. xin cám ơn. (Nguyễn Đức Chinh, 06/09/2014)
- Xin diễn đàn tư vấn giúp vì sao bóng đèn khí sinh học hay bị rung mạng và cách hạn chế? xin cam ơn. (nongdanhuongtra, 06/09/2014)
- Xin hỏi: Hiện nay người ta đã sản xuất được những chế phẩm có nguồn gốc sinh học nào và đã được ứng dụng như thế nào trong nông nghiệp? xin cám ơn. (Phạm Hữu Hùng, Phú Thanh, Phú Vang, 21/08/2014)